در این مقاله قصد داریم که ضمانت یا عقد ضمان را مورد بررسی دقیق قرار بدهیم. به همین منظور ابتدا باید به قانون مراجعه کنیم و نظر قانون را در این مورد استخراج کنیم. اما پیش از آن باید بگویم که منظور از عقد ضمان عقدی است که میان شخص ضامن و شخصی که طلبکار می‌باشد منعقد می‌گردد و توجه کنید که شخص بدهکار دخالتی در این عقد ندارد. در ماده ۶۸۵ قانون مدنی بیان شده است که در ضمان موافقت مدیون یا مخالفت او با عقد ضمان ارزش حقوقی ندارد. منظور قانون‌گذار از کلمه موافقت در واقع اراده شخص بوده است. در ادامه به بررسی نکات عقد ضمان به طور جامع می‌پردازیم.

تعریف عقد ضمان مطابق ماده قانون مدنی | ضمانت

مطابق ماده ۶۸۴ قانون مدنی عقد ضمان یعنی اینکه شخصی مالی را که بر ذمه دیگری قرار گرفته، متعهد شود. متعهد را ضامن طلبکار اصلی را مضمون‌له و مدیون اولیه را مضمون‌‌عنه می‌گویند. همچنین در ماده ۶۹۸ بیان شده است که بعد از اینکه ضمان صحیحاً منعقد گشت پولی که عهده مضمون‌عنه بود تصفیه می‌گردد و همان بدهی بر ذمه ضامن قرار می‌گیرد و مسئول پرداخت بدهی اصلی به مضمون‌له می‌شود.

بررسی انواع ضمان

در واقع در خصوص ضمان دو دسته‌بندی در نظر گرفته شده است. اولی ضمان نقل ذمه و دومی ضمان ضم ذمه می‌باشد.

ضمان نقل ذمه

در ضمان نقل ذمه دینی که مربوط می‌شود به مدیون، از او به تمامی ضامن‌ها انتقال داده می‌شود. باید توجه کنیم که پخش شدن این دین می‌تواند به طور مساوی و یا نامساوی صورت بپذیرد. بنابراین شخصی که طلبکار واقع شده است می‌تواند به هر کدام از ضامن‌ها متناسب با سهمی که دارند رجوع کند و در این خصوص ما به ماده ۷۲۱ قانون مدنی استناد می‌کنیم.

ضمان ضم ذمه | ضمانت

در خصوص ضمان ضم ذمه موقعیت به این شکل است که شخصی که بدهکار واقع شده است از دینی که بر عهده او می‌باشد بری نمی‌شود. با توجه به اینکه تمام ضامنین مسئول می‌باشند طلبکار این امکان را دارد که کل دین را هر زمانی که بخواهد از هر کدام از ضامن‌ها طلب کند.

تفاوت

برای این که از این دو اصطلاح رفع ابهام کنیم باید بگوییم تفاوت این دو این است که در ضمان نقل ذمه، ذمه یا دین مدیون بری می‌شود و از آن پس دیگر ضامن است که دین دارد در واقع ضامن مدیون می‌شود.
اما در خصوص ضمان ضم ذمه مدیون همچنان باقی می‌ماند و در واقع ضامن به جای او قرار نمی‌گیرد بلکه در کنار او در نظر گرفته می‌شود. یعنی شخصی که طلبکار است از دو نفر می‌تواند طلبش را وصول کند یکی بدهکار دیگری ضامن او.

در خصوص اینکه ضمان چه نوع عقدی است باید بیان کنیم که عقد ضمان یک نوع عقد عهدی می‌باشد. در واقع آن چیزی که در عقد ضمان مورد نظر طرفین است یک تعهد می‌باشد و شخصی که این تعهد را می‌دهد ضامن نامیده می‌شود.

نکته‌ای که بسیار باید به آن توجه کرد این است که شخصی که به عنوان ضامن در نظر گرفته می‌شود حتماً باید اهلیت داشته باشد.

در ماده ۶۸۵ قانون مدنی همانطور که اشاره شد بیان شده است که در ضمان رضای مدیون اصلی شرط نمی‌باشد.

در ماده ۶۸۷ قانون مدنی بیان شده است که ضمانت از دیون محجور و میت صحیح است. ممکن است برای شما این سوال ایجاد شود که چطور می‌توان ضامن شخص محجور شد؟ در پاسخ باید بیان کرد که مطابق ماده ۶۸۵ اراده شخصی که مدیون است در خصوص ضمان دخالتی ندارد. بنابراین اهمیتی ندارد که مدیون محجور است یا خیر. منظور ما از شخص محجور شخصی است که اهلیت ندارد. در خصوص شخصی که فوت کرده است نیز همانطور که اشاره شد ضامن شدن صحیح می‌باشد چراکه ترکه شخصی که فوت کرده است شخصیت حقوقی دارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص ضمانت، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده‌اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون ضمانت پاسخ دهند.